5 czerwca 2025
,Austria
Rozporządzenie Unii Europejskiej (UE) dotyczące wylesiania znajduje się obecnie w centrum intensywnej debaty, ponieważ Austria dąży do uzyskania specjalnego statusu w kwestii jego wdrożenia. Celem tego rozporządzenia jest ustanowienie wolnych od wylesiania łańcuchów dostaw w ramach UE. Ma to zapewnić, że handel określonymi produktami nie przyczynia się do wylesiania ani niszczenia lasów.
Regulacja obejmuje szeroką gamę produktów, w tym kakao, kawę, olej palmowy, soję, drewno, kauczuk oraz węgiel drzewny. Dotyczy również produktów pochodnych, takich jak opony i czekolada, a także eksportu bydła. Ta obszerna lista została opracowana, aby kompleksowo realizować cel wolności od wylesiania.
Austria, a zwłaszcza jej związek leśny oraz przedstawiciele branży leśnej, wyrażają krytyczne stanowisko wobec rozporządzenia. Zgłaszają obawy dotyczące biurokratycznych i finansowych obciążeń, jakie może przynieść jego wdrożenie. Przedsiębiorstwa obawiają się ogromnego nakładu pracy administracyjnej, który w porównaniu z korzyściami płynącymi z rozporządzenia uważany jest za nieproporcjonalny.
Unijne rozporządzenie dotyczące wylesiania budzi opór nie tylko w Austrii. Rzeczywiste wdrożenie rozporządzenia, pierwotnie planowane na 2023 rok, zostało już przesunięte o rok. Przesunięcie to wynika między innymi z zastrzeżeń i sprzeciwu w ramach Europejskiej Partii Ludowej, która chciała zapobiec natychmiastowemu wprowadzeniu regulacji. Argumentowano, że niektóre z zaproponowanych środków są przesadzone i nie mają zastosowania w przypadku niektórych państw członkowskich, w tym Austrii.
Chociaż cele rozporządzenia są ogólnie popierane, krytycy wątpią w jego wykonalność i konkretne wdrożenie w kontekstach krajowych. Obawy dotyczą tego, że zwłaszcza mniejsze kraje o silnym sektorze leśnym mogą zostać nieproporcjonalnie obciążone, bez wyraźnych, udowodnionych korzyści dla środowiska.
Polityczna debata na temat wylesiania idzie w parze z szerszą dyskusją na temat ochrony środowiska i roli regulacji UE w poszczególnych państwach członkowskich. Z jednej strony priorytetem jest chęć ochrony cennych zasobów leśnych Europy, z drugiej zaś konieczne jest uwzględnienie elastyczności krajów w celu zapewnienia stabilności gospodarczej.
Rząd austriacki poszukuje obecnie specjalnego statusu lub przynajmniej bardziej elastycznych ram, które pozwoliłyby krajowi uwzględnić jego specyficzne uwarunkowania i wyzwania, nie zaniedbując przy tym celów UE.
Te wydarzenia wyraźnie pokazują wyzwanie, przed którym stoi UE, gdy chodzi o egzekwowanie jednolitych standardów środowiskowych przy jednoczesnym uwzględnieniu indywidualnych struktur i potrzeb państw członkowskich.
