Nowe zasady sprzedaży drewna w Polsce zostały zapowiedziane przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Lasy Państwowe i mają wejść w życie od 2025 roku. Głównym celem tych zmian jest promowanie krajowego przerobu drewna kosztem eksportu surowca. Mimo wcześniejszych deklaracji o ograniczeniu eksportu drewna zawartych w umowie koalicyjnej, 100 konkretach oraz exposé premiera, do tej pory pozostają one na etapie zapowiedzi. W 2024 roku dane pokazały, że eksport drewna wzrósł o 22 procent, co stoi w sprzeczności z obietnicami władz.
Od lutego 2024 roku trwają prace nad ograniczeniem wzrostu eksportu drewna. W ramach nowych zasad sprzedaży drewna zdecydowano się na większe uwzględnienie kryteriów pozacenowych w postaci geografii zakupu, udziału przerabianego drewna oraz głębokości przerobu. Waga tych kryteriów wzrośnie z 20 do 25 procent. Preferowani mają być przedsiębiorcy, którzy skoncentrują się na przetwórstwie drewna w kraju, zamiast eksportować surowiec za granicę.
Jednym z nowych elementów wprowadzonych zasad jest większe uwzględnienie kryteriów pozacenowych. Podniesienie ich wagi do 25 procent ma na celu preferowanie przedsiębiorstw skupiających się na krajowym przerobie drewna. Wprowadzone kryteria to: geografia zakupu (10 procent), udział przerabianego drewna (7,5 procent) oraz głębokość przerobu (7,5 procent). Ideą jest, aby dać przewagę tym, którzy przyczyniają się do rozwoju krajowego przemysłu drzewnego, a nie tym, którzy skupiają się na eksporcie surowca.
Nie brakuje jednak obaw, że nowe zasady mogą zostać łatwo obejści przez pośredników, co mogłoby wpłynąć na ich skuteczność. Istnieje ryzyko, że regulacje te nie przyniosą oczekiwanych efektów, jeśli nie zostaną wprowadzone odpowiednie mechanizmy kontroli i egzekwowania. Przedsiębiorcy z branży drewna wyrażają jednak nadzieję, że nowe przepisy pomogą ograniczyć straty związane z dużym eksportem i wspierać będą krajowe zakłady przeróbki drewna.
Rząd i Lasy Państwowe podkreślają, że prace nad nowymi zasadami są częścią szerszego programu mającego na celu wzmocnienie krajowej gospodarki drzewnej i przeciwdziałanie wyczerpaniu zasobów leśnych. Proces ten może jednak napotkać liczne wyzwania, zwłaszcza w kontekście globalnych trendów i potrzeby zrównoważonego gospodarowania zasobami naturalnymi. Wprowadzone zmiany mają na celu stworzenie bardziej harmonijnego i zrównoważonego modelu użytkowania lasów w Polsce.
